Akyüz: “Bu pazarcının hali ne olacak?”

Tarih: 9 Mayıs 2021 Pazar 12:48

Haber- Harun Bor

Pandemiye yönelik alınan 17 günlük tam kapanma sonrası pazar yerlerinin kapalı olacağı kararı geçtiğimiz günlerde İçişleri Bakanlığı’nın 81 il için pazar yerlerinin 8 Mayıs Cumartesi ve 15 Mayıs Cumartesi günü açılabileceği yayımlanan genelge ile değişikliğe uğradı. Gelecek hafta Cumartesi günü Saat 10.00-17.00 saatleri arasında da hizmet verecek olan pazar yerlerinde yaş sebze meyve ve fide satışı yapabilceği İçişleri Bakanlığı’nın yayımladığı genelgede yer almıştı. Mersin’de semt pazarları alınan bu karar sonrası tezgahlarını vatandaşlara açtı. Yenişehir ilçesi Akkent Mahallesinde yer alan Akkent Semt Pazarı’nda vatandaşlar tam kapanmada geçen bir haftanın ardından tekrar pazarda alışveriş yapma imkanı buldu. Kolluk kuvvetlerinin de hazır bulunduğu semt pazarında vatandaşlar pazar girişe konulan dezenfektan ünitesinde ellerini dezenfekte ettikten sonra içeriye alındı. Maske kuralına dikkat edilen pazarda zaman zaman mesafe kuralları aşıldı. Son günlerde özelikle Mersin Sebze Halinde elde kalan ürünlerin çürümesi sonrası çöpe dökülmesi tartışmalar yaratmıştı. Akkent Semt Pazarı esnafı tam kapanma sürecinde alınan yeni kararın kendileri için yetersiz bir süre olduğunu, Mersin Sebze Halinde sebze ve meyve fiyatlarının yüksek olduğunu ve bunun hem kendilerini hem de vatandaşın bütçesini zorladığını ifade ediyor.

AKYÜZ: “BİR GÜN İÇİN  TEZGAHLARIMIZI AÇMAYA DEĞMİYOR”

Akkent Semt Pazarı’nda mısır koçanı satarak geçimini sağlayan Veysi Akyüz, tam kapanma nedeniyle pazar yerlerinin bir süre kapalı kalmalarının olumsuz sonuçlar doğurduğunu ifade ederek, “Akkent Semt Pazarında 14 yıldır mısır koçanı satıyorum. Bu pazarcının hali ne olacak? Pazarcılar 10 gündür sıkıntıda, bizler yine evimize ekmek götürüyoruz ama vatandaş daha zor durumda. Alınan bu karar yani Cumartesi günü semt pazarlarının açık olması kararı doğru gelmiyor çünkü bir gün için değmezdi buna. Alınan bu karar çiftçilik yapan emekçiler için iyi bir karar oldu çünkü çiftçiler ürünlerini çöpe döküyorlardı.Komisyoncular mallarını satamıyordu, nedeni de ürün bolluğuydu, elde kalınca hepsi çöpe döküldü. İki gün  önce salatalığın kilosu 30 kuruştu. Bu fiyata çiftçi  kalkıp hale getirmez, zarar eder. Manav,  halde 5 kasa domates alacağına 30 kasa domates alıyor ve biz pazarcıların da işlerine engel olup daha yüksek fiyatlara verebiliyorlar” dedi.

“PAZARCI ESNAFINA DESTEK VERİLMELİ”

Akyüz, pazar yerlerinde satılan ürünlerin taze ve ucuz olması gerektiğini, market ve manavlarla beraber kendilerinin de açık olarak hizmet etmeye devam etmeleri gerektiğini belirterek, “Pazarda bizler marketler ve manavlar gibi iki katına artışla sebze satamayız. Pazarda rekabet olur, 160 tezgahlı bir yerde çok az fiyat farkı olur. Bir fırsatçılık söz konusu ben mısır satıyorum beni olumsuz etkileyen bir durum yok dışarıya mısır koçanı satılmadığı sürece bizim zararımız olmuyor. Mısırı bekletebilrsiniz çünkü dayanır bu süreye ama domatesi  bekletemezsiniz. Mısır koçanının tanesi 1 lira 30 kuruş 7 tanesi de 10 TL’ye satıyoruz. Hal de fiyatı 1 TL bizler de 1 lira 30 kuruşa satıyoruz. Pazarda sabah ve akşam fiyatlar değişiyor bazen zararına veriyoruz. Biz pazarcılar günlük olarak elimizdeki ürünleri satmak zorundayız. Marketlerde ise 1 haftadan fazla ürünü bekletip satıyorlar. Bizler daha taze ürün satarız, pazarcılar hem daha ucuz hem de taze ürün satmak zorunda. Bir rekabet söz konusu, gelecek hafta da pazar açık olacak ama eğer şimdi manav ve marketler açıksa pazarlar da açık olmalıydı. Biz pazarcı esnafına destek verilmeli” ifadelerini kullandı.

SİYABEND KAMAL: “SORUN HAL VE KOMİSYONCULARDA, BİZİM KAZANCIMIZ İSE ORTADA”

Pazar esnafının sebze haline gittikten sonra ürünlerin zam yaşadığını, alınan yeni kararla beraber tam kapanma boyunca iki kez açık olmalarının olumsuz bir durum ortaya çıkaracağını iddia eden Siyaband  Kamal, “30 yıldır pazar esnafıyım, tezgahımızı açtığımız için çok da mutlu değiliz. İçeriye müşteri almıyorlar ki işlerimiz iyi olsun. Sırayla vatandaşı içeri alıyorlar. Saat 17.00’ye kadar açık olmuş olacağız pek bir olumlu etkisi olmayacak ürünlerimiz elllerimizde kalacak. Pazar günü de kapalı olacağız. Tek bir gün açığız, pazarcı esnafının ürünleri elinde kalacak. Elimizde satacağımız sebzelerin hepsinin tükeneceğiniz sanmıyorum. Karpuz, kavun ve portakal satıyorum. Karpuz ve kavunun kilosunu 7 TL’ye veriyorum. Sebze halinde fiyatların ucuz olmasına rağmen burada tezgahlarda fiyatların artmış olmasının nedeni pazarcıların bu tezgahları açmış olmasıdır. Zaten marketler istedikleri fiyata sebze ve meyve satıyor ama pazarcılar hale gidince tekrar fiyatı artırdılar. Sorun hal ve komisyoncularda, bizim kazandığımız para ortada” diye konuştu.

“VATANDAŞIN BÜTÇESİ BİR YILDIR İYİ DEĞİL”

Tezgahında sattığı ithal karpuzların gümrük vergisi nedeniyle artış yaşadığını, bu nedenle vatandaşların karpuz alması için dilimli karpuz satmak zorunda kaldığını savunan Kamal, “15 Mayıs’ta da açık olacak pazarlar ama ben tekrar açmayacağım çünkü şu an anladım bir gün için pazarı açmak doğru değil. Evimde otururum daha iyi. Pandemide geçen sürede zararlar gördük, her şeyin fiyatları arttı. Vatandaşın bütçesi bir yıldır iyi değil, bizlerin de öyle. Burada İran karpuzu satıyorum nerdeyse 70 liraya geliyor ama şimdi dilimli karpuz satıyorum. Vatandaşın bütçesi yetmiyor diye. Bir dilim karpuz 20 liraya geliyor. İran’dan geliyor bu karpuz gümrükten geldiği için bunun üzerine  de zam geliyor. Bu kadar pahalı olmaz karpuz, Mersin’e karpuz gelmiyor. Şu an çıkan karpuzlar İstanbul’a İzmir’e gidiyor. İran karpuzunun artık tezgahlarda olmaması gerekirdi. Bizler bu durumdan memnun değiliz, halde karpuzun kilosunun 6 liraya aldım burada 7 liraya veriyorum, benim de masraflarım var. Gitikçe geriye gidiyoruz, esnaflık bitmiş artık bu işi yapacak durumda değiliz. 200 TL kazanacağız diye geceden beridir ayaktayız” şeklinde konuştu.

DURMAZ KAMAL: “SEBZE HALİNDEKİLER DÜNE KADAR ÜRÜNLERİNİ ÇÖPE  DÖKÜYORLARDI”

Akkent Semt Pazarı’nda yöneticilik yapan Durmaz Kamal ise, halde satılan ürünlerin bir gün içerisinde zama uğradığını iddia ederek, “Bir fırsatçılık söz konusu bunun sebebi de haldeki fiyatlara zam yapanlar. Serbest piyasa ve kimse bunun önüne geçemez. Komisyoncular ve hal bu fiyatların artmasına sebep oluyor. Yapacak birşey yok, halde salatalığın kilosu 1 TL iken şimdi 3 TL, domatesin kilosu da 3-4 TL arasında değişiyor. Tezgahtarlarda fiyatlarına artıramıyor çünkü malı elinde kalacak akşama kadar bitirmesi gerekiyor. Düne kadar ürünleri çöpe döküyorlardı ama şimdi hallerde fiyatlar yine yüksek. Halde biberin kilosu 1,5 TL idi ama şimdi 5TL. Girişimlerimiz oluyor bunun önüne geçmek için ama sonuç yok” dedi.

“FİYATLAR NEDEN YÜKSEK BİLMİYORUM”

Akkent Semt Pazarı’na gelen bir vatandaş ise tezgahlarda fiyatları yüksek bularak, “Bir yıldan fazladır pazara gelmiyordum şimdi gelmek istedim evim de yakın buraya. Bir yıl aradan sonra baktığımda fiyatlar yine yüksek. Mısır koçanı aldım 7 tanesi 10 lira. Bunun dışında farklı şeyler de alacağım. fiyatlar neden yüksek bilmiyorum” dedi.