Olabi: “Kahve kültürü darbe yedi diyebiliriz”

Tarih: 17 Ağustos 2021 Salı 17:10

Haber- Sevcan Akgül

Kahve üreticiliğinin önde gelen ülkelerden Brezilya’da oluşan olumsuz hava koşulları kahve fiyatlarının yükselmesine sebebiyet veriyor. Ülkede yaşanan su kıtlığının ardından meydana gelen soğuk hava ve don olayları 2021 yılında kahve fiyatlarına yüzde 60’lara varan fiyat artışına neden oldu. Son zamanlarda artan kahve fiyatları hakkında gazetemize konuşan kahve satıcısı, “İnsanlar artık kahve için daha ucuz, daha da kalitesi düşük kahvelere yönelmeye başladılar. Kahve zamları son 3 aydır, hiçbir zaman toptan aldığımız fiyata tekrar alamadık” ifadelerini kullandı.

“BU DÖNEMDE AŞIRIYA KAÇAN BİR ZAMLANMAYLA FİYATLAR ÇOK YÜKSELMEYE BAŞLADI”

Baba mesleği olarak kahve sektöründe yer aldıklarını ve 25 yıldır bu işi yaptığını söyleyen kahve fabrikası sahibi Zaher Olabi, “Biz Türkiye’ye gelmeden önce de bu işi yapıyorduk, baba mesleği diyebiliriz. 25 yıldır kavurma ve paketleme işini yapıyoruz. Yeşil kahve ticaretine de 60 yıl önce başlanmış dedemle. Türkiye’de 8 yıldır kahve ticareti işini yapıyoruz.  Bize yeşil kahve şeklinde gelen bu kahvelerin fiyatları durağan değil, fiyatlar düşüp çıkabiliyor. Kahve fiyatları hiçbir zaman sabit durmadı ama bu dönemde aşırıya kaçan bir zamlanmayla fiyatlar çok yükselmeye başladı. Kahvenin kilosu bazen 2-3 dolar iken bazen de 4-5 dolara çıkabiliyor olduğu gibi, bunu Brezilya kahvesi için diyorum, bu kahve en çok tüketilen kahveler arasında yer almaktadır. Kahve fiyatları 4-5 dolara kadar çıkmış olsa eskiden millet bunu fark etmez çünkü dolar fiyatları o kadar yüksek değildi.  Misal o dönemde yeşil kahve fiyatları 6 yıl boyunca düşüşteydi, düşmeye devam etti, sonra fiyatları birden yükseldi dolar bazında” diye konuştu.  

“ALIM GÜCÜ YARI YARIYA DÜŞTÜ”

Kahve fiyatlarının daha önce de yükseldiğini ama doların bu kadar yüksek olmadığını, elde edilen gelirin yüksek fiyatlarla birlikte aynı olduğunu ancak satışların yarı yarıya düştüğünü belirten Olabi, “Bu dönemde hem kahve fiyatları arttı hem de dolar fiyatları da yüksek, ikisi yüksek olunca farkın görünmesi kaçınılmaz oldu. Toparlanacak olursa kahve fiyatlar 20-25 liradan yaklaşık 40-45 liraya yükselmiş oldu çekirdek kahvenin fiyatı. Yükselmesinin sebebi borsa ve dünya koşulları, havaları. Satışlarımızdan elde ettiğimiz gelir düşmemiş yani elde edilen para yine aynı ama satılan mal yarı yarıya düşmüş. Günlük diyelim ki 5 bin liralık satışımız olsa yine fiyatlar artmasına rağmen aynı parayı çıkarıyoruz ama talep azaldı, alım gücü yarı yarıya düştü, satışlar yüzde 50 düştü ama elde edilen para aynı. Fiyatlar o kadar pahalandı ki, halk tepki veremeden edemiyor. Hatta fiyatı soran, almadan da gidebiliyor, gözle görülür bir fark, bir zam var fiyatlarda. Biz millete elimizde olan bir şey olmadığını söylüyoruz ama tabi fiyatlara tepki veren olabiliyor” diye ekledi.

“BREZİLYA’DAKİ HAVA ŞARTLARINDAN DOLAYI KAHVE İTHALİ AZALDI”

Kahve fiyatlarının artmasının en büyük sebeplerinden bir tanesinin de Brezilya’daki olumsuz hava koşulları karşısında üretimin yeterince yapılamadığını ve gelen mallarda azalma olduğunu belirten Olabi, “Brezilya’dan kaynaklanıyor bu fiyat artışları. Brezilya’daki mahsul az gelmeye başladı bizlere, bundan önce gelen mahsulün, ürünün yüzde 25-30 eksiği gelmeye başladı. Brezilya’daki hava şartlarından dolayı kahve ithali azaldı. Brezilya’da soğuk havaların etkili olması, don ve buzlanmanın şimdilerde fazla olması nedeniyle bize gelen ürünlerde dediğimiz gibi azalma olduğu için fiyat artışları da kaçınılmaz olarak yaşanmaktadır. Ekolojik dengelerin bozulmasıyla beraber gelen bu piyasa bozukluğunun ne zaman biteceği de bilinmez, belki de bu böyle kalıcı şekilde kalır ve bu fiyatlardan devam eder. Ama dediğim gibi kahve borsası ne zaman düzelir bilinmez, belki 2 yıl devam eder bu fiyatlar belki de 6-7 ay sonra düzelmeye başlar bu fiyatlar. Kahve, dünyada en çok içilen içecekler arasında ikinci sırada diyebiliriz. Sudan sonra kahve en çok tüketilmektedir diyebilirim, bütün dünya kahveyi tüketiyor. Kahve içmekten vazgeçmeyin, inşallah her şey düzelir diyorum” şeklinde konuştu.

“SON 2-3 AYDA YÜZDE 50-60’A KADAR VARAN ZAM GELDİ”

Kahve fiyatlarının son zamanlarda hiç olmadığı kadar yükseldiğini ve günlük satışlarının neredeyse yarı yarıya düştüğünü söyleyen bir kahve satıcısı ise, “Brezilya’da oluşan kuraklığın ardından görülen soğuk ve don olayı kahve fiyatlarında inanılmaz artışlara sebebiyet verdi. Bununla beraber Kolombiya’da yaşanan siyasi gelişmelerin de etkili olduğunu söylemek mümkün. Zaten hali hazırda Türkiye’de bir kahve üretimi yok, tropikal iklim olmadığı için kahveleri Brezilya, Kolombiya gibi tropikal iklimleri olan ülkelerden ithal ediyoruz. Oralarda yaşanan afet olaylarından dolayı kahve üretimi durma noktasına geldi. Bunun üstüne bir de pandemi ile gelen ulaşım maliyeti de artınca kahveye son 2-3 ayda yüzde 50-60’a kadar varan zam geldi. Bu da toplumu etkiledi tabi, ben günlük satışımın neredeyse yarısını satmaya başladım” ifadelerini kullandı.

“ZAMLAR, KAHVENİN DEĞERİNDE DE DÜŞÜŞ YAŞANMASINA SEBEBİYET VERECEKTİR “

Kahveye gelen zamların çok yüksek olduğunu, insanların bu gidişle kalitesiz kahveyi tercih edebileceklerini ve hatta kahve kültürünün neredeyse yok olabileceğini belirten satıcı, “Her seferinde toptancılar sürekli bir şeyler söylediler, genellikle söyledikleri Brezilya’da aşırı yağışlardan ve donlardan dolayı kahve fiyatlarının artığı yönünde, toptancılar bizlere bunları bu şekilde söylediler.  Bu da normal olarak alım gücünü etkiliyor. Zaten alım gücü zayıf, daha az almaya başladılar. Misal daha önce 5 yıllık kahve isteyen olmazdı ama artık 5 yıllık kahve isteyenler çoğaldı. Bu da artık zamanla daha kalitesiz kahvelere teşvik eder ve kahvenin değerinde de düşüş yaşanmasına sebebiyet verecektir bu da.  Biz alıcıdan bir önceki aşamadayız, stokçularda bu fiyatları etkiliyor olabilir. Hal böyle olunca talep azalması oldu, hatta yarı yarıya düşmüş oldu, satılan malda azalma var.  Artık Türkiye’deki kahve kültürü bir darbe yedi diyebiliriz” diyerek konuşmalarını sonlandırdı.