Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkelerindeki son bir yıllık enerji enflasyonunda Türkiye yüzde 172,4 oranıyla ilk sırada yer aldı. 2021 yılında eşel mobil sisteminin kademeli olarak terk edilmesiyle birlikte vergilerin tekrardan alınması, enerji enflasyonunda krizleri beraberinde getirdi.
Haber- Emrah Birgül
Son bir yıllık enerji enflasyonunda; Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkelerinde Türkiye yüzde 172,4 oranında ön sıralarda yer alıyor. OECD ülkeleri yüzde 40,7 iken AB ülkelerinde ise yüzde 41,1 oranında görülüyor. Elektrik, doğal gaz ve akaryakıt enflasyonunda Türkiye’nin ilk sıralarda yer almasıyla ekonomi krizinin bir hayli yüksek olduğu gözlemleniyor. Motorin, benzin ve oto gazda vergilerin azaltılması yoluyla fiyat artışlarının tüketiciye yansımasının önüne geçen bir sistem olan eşel mobil sistemi, 2021 yılında kademeli olarak terk edilmesiyle birlikte enerjide fiyat artışlarına neden oldu.
“ENERJİ ENFLASYONUNDA OECD ÜLKELERİNDE TÜRKİYE İLK SIRALARDA”
Türkiye’deki enerji enflasyonu hakkında bilgi bilgi veren Prof. Dr. Erkan Aktaş, enerji enflasyonunda Türkiye’nin OECD ülkelerinde lider olduğunu ifade ederek, “Enerji enflasyonunda (son bir yıllık artışa göre) OECD şampiyonu ne yazık ki Türkiye. Enerji enflasyonu ortalama OECD ülkelerinde yüzde (40,7), AB'de ise yüzde (41,1) iken Türkiye’de bu oran yüzde 172,4. Türkiye 2018 yılına kadar enerji ithalatında en fazla vergi alan ülkelerden biri idi” şeklinde konuştu.
“2021 YILINDA EŞEL MOBİL SİSTEMİ TERK EDİLDİ”
2018 yılında eşel mobil sistemine dönüldüğünü aktaran Aktaş, “Pandemi ile birlikte de eşel mobil sistemine bir süre daha devam edilmek zorunda kalındı. Eşel mobil sistemi, motorin, benzin ve oto gazda vergilerin azaltılması yoluyla fiyat artışlarının tüketiciye yansımasının önüne geçen bir sistemdir. Fakat devlet enerji tüketiminden elde ettiği vergi gelirlerine tekrar ihtiyaç duyduğundan, 2021'nin sonunda kademi olarak eşel mobil sistemini terk etme kararı aldı. Devlet enerji ithalatından bile yüksek gelir etme refleksine geri döndü. Bir taraftan artan küresel gıda fiyatları (Türkiye'de daha da fazla arttı), diğer taraftan da dünyada artan enerji fiyatları ek olarak enerjiden yüksek vergi alma politikasına geri dönüş enflasyonu fırlattı. Bu yaşananlara düşük faiz uğruna için artan kur hareketliğini koyarsak enflasyon resmi daha da netleşiyor” şeklinde konuştu.
“SON YILLARDA YAŞANAN EKONOMİ POLİTİĞİN ÖZETİ”
Sözlerine devam eden Aktaş, birçok nedeni enflasyona örnek göstererek, “Son tahlilde; düşük faiz uğruna; kur artışı, eşel mobil sisteminden dönülmesi, enerji fiyatlarını eski seviyesine dönülmesi, kuraklık, pandemi ve gıda fiyatları artışı, yanlış mülteci/sığınmacı politikası ile konut talebinin artması ve konut satış ve kira fiyatlarının patlaması, enflasyonu fırlattı ve buna parelel artmayan ücretlerle birlikte yoksulluğun hızla derinleşmesi ile karşı karşıya kaldık. Son yıllarda yaşanan ekonomi politiğin özeti bu” dedi.
“PAHALI BİR NÜKLEER ENERJİ YAPMAK DOĞRU DEĞİLDİR”
Türkiye’deki enflasyonun düzelmesi ile ilgili önerilerini belirten Aktaş, “Enerji çeşitliliği ve arz güvenliği için yeni enerji kaynaklarına ihtiyaç var ama bunu pahalı bir nükleer enerji yapmak doğru değildir. Yenilenebilir enerji yatırımları artmalı, Negatif reel faiz uygulamasından geri dönülmesi gerekir, Merkez Bankası ve TÜİK'in bağımsız olması, yeşil dönüşüm ile ilgili yatırımlara öncelik verilmesi, konut arz talep dengesinin eski haline getirilmesi, tarımsal altyapı yatırımlarına hız verilmesi, toplu taşımada daha az dışarıya bağımlı olacak sistemlerden faydalanmalı. Devlet kurum ve kurullarının anayasada işaret ettiği şekilde işler hale gelmesi” şeklinde konuştu.
|
Yorumlar (0)
