Mersin’de okumak için şehir dışından gelecek olan üniversite öğrencileri, barınmak için kalacak yer bulma telaşına girdi. Yurtların yüksek fiyatlarıyla karşılaşan öğrenciler çareyi ev tutmakta buldu. Artan ev kiralarının fiyatlarıyla beraber, evin içini doldurmak için her yıl spotçulara uğrayan öğrenciler, bu yıl spotçulara da uğramıyor. Spotçular ise bu durumdan bir hayli şikayetçi.
Haber - Emrah BİRGÜL
Artan ev kiraları fiyatları, yurt ücretleri ve okul masrafları derken, özellikle Mersin’e şehir dışından üniversite okumak için gelen öğrenciler, şimdiden düşünmeye başladı. Eşyalı kiralık evleri yüksek fiyatta tutmakta zorlanan üniversite öğrencileri ikinci el eşya alımına yöneliyor. Eşyasız eve çıkmayı planlayan öğrencilerin, evin içini doldurmak için de spot ürünlerde yüksek fiyatlardan dolayı bu yıl bir hayli zorlanacağı gözüküyor. Önceki yıllarda eylül ayının gelmesiyle birlikte üniversite öğrencileri, spotçulara giderek ikinci el eşya almaya başlıyordu. Bu yılın eylül ayında ise, ikinci el eşya satıcısı olan spotçulardan aldığımız bilgiye göre; geçen yıllara göre bu yıl öğrencilerin hiç gelmediği ve bunun sebebinin ikinci el ürünlerdeki fiyat artışlarından kaynaklandığı belirtildi.
DONUK: “GEÇEN YIL TEK TÜK GELEN ÖĞRENCİ VARDI, ŞİMDİ SORAN BİLE YOK”
Mersin’de üniversite okumak için gelen öğrencilerin daha önce kendilerinden alışveriş yaptıklarını söyleyen İkinci el eşya satıcısı Hüseyin Donuk, bu yılın eylül ayında hiçbir öğrencinin gelmediğini kaydetti. Donuk, “Üniversite öğrencilerine, ev sahipleri evlerini eşyalı verdikleri için üniversiteliler de bu sene gelmedi. O yüzden biraz sıkıntı yaşıyoruz. Geçen yıl tek tük gelen öğrenci vardı, şimdi soran bile yok. Esnafın işi zor. Her yaz öğrencilerle iş yapıyorduk, geçen yıl biraz azalmıştı, bu yıl hiç yok. Öğrenciler genelde ikinci el ürün alıyor. Eşya almak isteyen öğrenciler, beyaz eşyaya en az 10 bin TL’yi veriyor, mobilya yatak ile beraber 20 bin TL’den fazla oluyor. Üniversite öğrencileri biliyorsunuz ki kısıtlı bütçe ile geliyorlar. Onlar için eşyalı ev tutmak daha mantıklı gibi görünüyor. Ama oradaki evlerde de eşyalar kırık dökük. 2-3 sene öncesinde öğrenciler gelip eşyalarını kendileri alıyordu. Öğrenciler yüksek fiyatları duyunca gelmiyorlar artık” ifadelerini kullandı.
“GEÇEN YILA GÖRE FİYATLAR İKİ KATINA ÇIKTI”
Mağazaya göre sattıkları ürünlerin spot olduğunu ifade eden Donuk, “Sıfırları biz çok az bir kar oranı ile veriyoruz. Tabi ki mağazalar daha fazla kar koyuyorlar. Giderleri daha yüksek olduğu için spotçular ve mağazalar arasında yüzde 10-20 gibi bir fiyat farkı oluyor. Burada peşin satıldığı için mağaza taksitle yaptığı zaman daha fazla satışları oluyor. Geçen yıla göre fiyatlarda yüzde 100 fark var.
Geçen sene sıfır bir buzdolabını 10 bin liraya alırdın, şimdi
20-25 bin lira civarında, yüzde 100’ü bile geçiyor.
Orta kalitede olan bir klima 5 bin TL civarındayken, şimdi 12-13 bin TL olmuş. Yani kısacası beyaz eşyalar yüzde 100’ü de geçmiş. Sıfır ürünlerin pahalı olması, ikinci el fiyatlarda pahalı olmasına neden oluyor. O yüzden ikinci el ürünlerine de rağbet fazla yok” şeklinde konuştu.
“BENİM DE KIZIM OKUYOR, BU DÖNEMDE ÇOCUK OKUTMAK ÇOK ZOR”
Kendisinin de öğrenci okuttuğunu söyleyen Donuk, öğrencinin halinden anladıklarını ifade ederek şu ifadelere yer verdi: “Benim de öğrenci kızım var. Burdur’da okuyor. Orada ev bulmaya çalıştık, 5 bin TL’ye ev bulduk. 2 kişi kalıyorlar, kişi başı 2 bin 500 TL veriyor. Ev 1+1 sanırım. Özel yurda göndermeye çalışırsak çok pahalı. Özel yurtlara hiç bakmadık. Yani bu dönemde öğrenci okutmak çok zor. Allah herkesin yardımcısı olsun.”
“GENEL OLARAK KİMSE İŞ YAPAMIYOR”
Esnafın borçtan krediden ayakta durmaya çalıştığını, iş yapamadığını belirten Donuk, “Esnaf siftahsız dükkan kapatıyor. Buna nasıl bir çare bulunacak biz de bilmiyoruz. Allah hepimizin yardımcısı olsun. Yani iş yapamayan tek ben değilim.
Genel olarak kimse iş yapamıyor.
Bir de çarşımızın bakımı az. Bakım yapılsa belki biraz canlılık gelir.
Ben yeni emekli oldum, yoksa bizi kurtarmaz. Bu konuda sadece ben değil, bütün esnaf sıkıntılı. Her şeye zam geldi. Sattığımız ürünü aynı paraya alamıyoruz. Bizde yüksek fiyata aldığımızda bu da müşteriye yansıyor. İlk olarak yeni olan ürünlerin fiyatları düşmesi gerek.
Onların fiyatı düşmeden ikinci el ürünlerin fiyatları düşmez” diye konuştu.
“BİZ SATTIĞIMIZ ÜRÜNÜN ARKASINDAYIZ. MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ ÖNEMLİ”
İnternet ortamında satılan ürünlerin de işlerini etkilediğini söyleyen Donuk, internet ortamında daha ucuza satıldığı için halkın oradan alı veriş yaptığını ve güvenilir olmadığını ifade ederek, “Bugün insanlar evdeki halısını bile internetten satıyor. İşte bizim sattığımız ikinci el ürünleri internet ortamında biraz daha düşük fiyata satılıyor.
Biraz daha düşük fiyata satmasının nedeni ise, ne kirası ve ne elektriği var, ne vergisi var. Haksız kazanç gibi bir şey oluyor. Bir de internet ortamında alınan ürünlerin garantisi de yok.
Biz sattığımızda o malın arkasındayız, bir arıza olduğu zaman biz takip ediyoruz.
Eğer o ürünümüzde sorun falan çıktığı zaman gidip tamiratını ücretsiz bir şekilde yapıyoruz. İnternet ortamından aldıklarınız ürünler için öyle olmuyor. Sonradan bozuk da çıkabiliyor.
Ama biz burada esnafız, iki sonra bir şey oldu mu, müşteri gelip bizi bulabiliyor. Öğrenciler de şimdi internet üzerinden ucuza almak oradan almaya çalışıyor, ama iki gün sonra bozuk çıkabiliyor” dedi.
“150’YE YAKIN DÜKKAN VARDI, 70 TANE DÜKKAN KAPANMIŞ”
40 yıllık bir esnaf olduğunu söyleyen Donuk, “Rahmetli babam buradaydı. Daha önce buralar tahta parakaydı. Buraları kendimiz yaptık. Burada 150’ye yakın dükkan vardı, 70 tane dükkan kapanmış.
Bedel verilip alınmış, bedelsiz teslim edilmiş. Kar edilen bir yer olursa devir edilir mi, hem de bedelsiz” diye konuştu.
YALIN: “ÖĞRENCİNİN BURSU BİN TL OLSUN, ONUNLA NE ALABİLİR”
Başka bir ikinci el eşyası satıcı Fatih Yalın ise, bu yıl içinde, öğrenciye ürün satmadıklarını ifade ederek, “Bizim buraya öğrenciler geçen yıl da gelmedi, bu yıl da gelmedi. Ama önceki yıllar çok güzeldi.
Daha önce yazlıkçılar geliyordu, bu sene de yazlıkçılara hiçbir şey satmadık. Okullar açıldı, okullar açılmadan 1 ay öncesinde öğrenciler gelirdi, bütçeleri olmadıkları için ikinci el temin ederlerdi. Daha öğrenciye mal sattığımız yok. Bir de öğretmenler, hemşireler, polislerin tayinleri olurdu, gelir buradan ikinci el eşyalar alınırdı. Şimdi o da yok, bekliyoruz. Aslında fiyatlardan dolayı gelen olmuyor, bir de insanlarda alım gücü yok. Bir öğrencinin bursu bin TL olsun, onunla ne alabilir.
Beyaz eşyası hariç, bunun yatağı, elbise dolabı var. Öğrenciler genelde eşyalı ev bakıyor, ama o evdeki eşyalar kırık dökük durumda” ifadelerini kullandı.
“AÇIKÇASI KÜÇÜK ESNAF BİTİYOR”
Her şeyin pahalandığını söyleyen Yalın, zincir marketleri de eleştirdi. Yalın, “Sadece bizde değil, her şey pahalandı.
Küçük esnaf ölmeye mahkum edildi. Şu anda zincir marketler çalışıyor. O marketlerde; gıda satıyor, temizlik malzemesi satıyor, beyaz eşya satıyor, kırtasiye ürünü satıyor, mobilya satıyor. Her şeyi bunlar satarsa bu esnafın hali ne olacak. Odalara kayıtlıyız, vergi levhamız var.
Hani bize kim sahip çıkıyor. Biz sabah 8’den akşam 8’e kadar buradayız. Gün geliyor siftah bile yapmıyoruz, günlerce siftah etmediğimiz oluyor. Açıkçası küçük esnafı bitiriyorlar” şeklinde konuştu.
“BENDEN MADDİ DURUMU KÖTÜ OLANLAR NE YAPIYOR”
Hayatın giderek pahalanması ile beraber okuttuğu çocukların masrafına yetişemediğini belirten Yalın, sözlerine şu ifadeleri ekledi: “3 tane kızım var, okula başladı. Masrafı o kadar çok oluyor ki, benden maddi durumu kötü olanlar ne yapıyor. 5 bin TL’ye çalışan adam nasıl yapacak. Bir de eğitim ücretsizdi deniliyor. Bizim çocuklardan yardımcı kitap istiyorlar. Kitaplar 300 TL. Eşim bana az önce bir liste attı okul eşyaları için. Sonrasında ‘Allah yardımcın olsun’ demiş. Ben bir çanta sordum 400 TL. ‘Sen esnaf arkadaşsın 350 TL’ye sayarım’ diyor. Rahmetli babam 50 yıldır burada esnaftı. Ağabeylerim burada esnaftı. İlk defa büyük bir sıkıntı yaşıyoruz. 9 kardeştik, babam bizi büyüttü, okuttu, ev yaptı. Biz ne yapıyoruz, hiçbir şey yapamıyoruz.”
|
Yorumlar (0)
