Erkılınç: “İnternet haber sitesi ile eş değer tutulmanız sizlere büyük bir haksızlık olur”

Tarih: 27 Eylül 2022 Salı 16:10

Haber- Emrah Birgül

Basın İlan Kurumu tarafından görev alanında bulanan gazete sahipleri ve temsilcilerinin katılımıyla Adana’da toplantı yapıldı. Bir otelde gerçekleşen programa Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Cavit Erkılınç, Genel Müdürü Yardımcısı Mesut Onat, İlan Müdür Yardımcısı Ümit Mert, Adana Şube Müdürü Çetin Oranlı, Ankara Şube Müdürü Murat Yürekli,  Kahramanmaraş Şube Müdürü Veysel Kara,  Kayseri Bölge Müdürü Emrullah Kaya, Hatay Şube Müdürü Halil İbrahim Parlak, Mersin Şube Müdürü Abdurrahman Bahşişoğlu, Gaziantep Şube Müdürü Haşim Poyraz ve çok sayıda gazete temsilcisi katıldı. Resmi ilan yayınlama hakkı bulunan gazetelerin sahipleri ve temsilcileriyle bir araya gelen Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç toplantının açılış konuşmasını yaparak, TBMM Genel Kurulu gündemine gelecek ilk yasal düzenlemenin ‘Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ olmasını beklediklerini ifade etti. Basın ilan kurumunun tarihte ilk defa yoğun katılımlı bölgesel toplantılar yaptığını aktaran Erkılınç, amaçlarının Basın İlan Kurumu’nun geleceğe yönelik nasıl bir yol çizmeleri olduğunu kaydetti.

“BU TOPLANTILARI ONLİNE OLARAK TEKRAR SİZLERLE SÜRDÜRECEĞİZ”

Basın İlan Kurumu’nun bölgesel toplantılar yaparak yüksek katılımlı bir oturuma ev sahipliği yaptığını kaydeden Erkılınç,  “Bugünkü amacımız bir dönemeç öncesi bir ihraç öncesi geleceğimizi konuşmak istiyoruz. Mevzuattan öteye Basın İlan Kurumu’nun veya sizlerin bugüne kadar yapıp ettiklerinden ziyade, bundan sonra nasıl bir yol haritası çizelim ne yaparsak bizim lehimize olur. Nasıl davranırsak biz gazetelerimizi sürdürürüz, devam ettiririz ve gelirlerimiz artar. Bu noktada görüşlerimizi paylaşacağız. Yeni dönem ile ilgili görüşlerinizi alacağız. Bunlar bizim için çok önemli. İnşallah önümüzdeki süreçte de bu toplantıları online olarak tekrar sizlerle sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.

“KENDİMİZİ İZAH EDELİM DİYE GAZETECİ DOSTLARIMIZLA KONUŞALIM İSTEDİK”

Son dönemlerde Basın İlan Kurumu’nun hiç olmadığı kadar gündeme geldiğini aktaran Erkılınç, “Basında, yerel basında, genel basında, ulusal basında, yaygın basında çok gündeme geldi. Farklı bir şekilde konumunun dışında bir şekilde konumlandırıldı. Farklı algılara sebebiyet verecek şekilde bizim dezenformasyon dediğimiz bir takım manipülasyonlara muhatap oldu. Biz de çıkıp kendimizi izah edelim, muhatabıyla arada aracıları kaldırıp gazeteci dostlarımızla konuşalım istedik. Basın İlan Kurumu 3 konuda gündeme oturdu. Bunlardan birincisi mevcut mercii mevzuatımız gereği yapmış olduğumuz denetimlerdir. Bu denetimlerde aslında 61 yıldır amir olan hükümleri ilk defa uygulamaya başladık, bazı arkadaşlarımıza. Çok ses getirdi. Halbuki biz ses getirmesini beklemiyorduk. Aksine takdir beklerken bize de mi ifadesi ile karşılaştık. Çünkü yerel basını denetlemek kolay, zaten durumları malum kendi yağlarıyla kavrulmaya çalışıyorlar” ” ifadelerini kullandı.  

“ANAYASA MAHKEMESİ’NE SAYGI DUYUYORUZ”

Anayasa Mahkemesi’nin geçen mart ayında aldığı bir pilot karar ile haziran ayı ortalarında bir gerekçe yayınladığını ifade eden Erkılınç,  “Anayasa Mahkemesi’nin almış olduğu basın ahlak yasası ile ilgili 2-3 tane müracaatı değerlendirip Basın İlan Kurumu’nu tazminat vermeye mahkum etti. Ama gerekçesinde şunu söylüyordu ‘Basın İlan Kurumu, basın ahlak esasları konusundaki hassasiyeti yaptırımı yerindedir. Doğrudur, karar alma yetkisi vardır. Şikayetleri değerlendirip ona göre işlem yapma yetkisi vardır’ Fakat 49. Maddeye atıfta bulunarak 49. Maddenin meclis tarafından yasama tarafından tekrar ele alınıp güncellenip tekrar dizayn edilmesi gerektiğini ondan sonra basın ahlak esasları konusunda yaptırım yapacağını söyledi. Kamu kurumlarında pek görülmeyen bir çabukluk ve hızla biz hemen bu uygulamamızı durdurduk. Dedik ki Anayasa Mahkemesi’ne saygı duyuyoruz” ifadelerini kullandı.

“BİZİM YAPTIĞIMIZ DEĞERLENDİRMELER ANAYASA MAHKEMESİ’NİN KARARI DEĞİL”

Konuyla ilgili sözlerine devam eden Erkılınç, “Dolayısıyla basın ahlak esasları konusunda önümüze gelen şikayetlerle ilgili bir işlem yapmayacağız. Ne zamana kadar ta ki 49. Madde yeniden düzenlenip açıklığa kavuşuncaya kadar. Dolayısıyla böyle olmasına rağmen yapmış olduğumuz tamamen şekil şartları açısındaki denetlemeler bazı basında şöyle yer aldı. Anayasa Mahkemesi’nin kararına rağmen bize mahsup çıkarıldı, ilanlarımız zor oldu. Halbuki bizim yaptığımız değerlendirmeler Anayasa Mahkemesi’nin kararı değil, Basın İlan Kurumu’nun 195 sayılı kanun gereği bizden ilan alacak olan gazeteci arkadaşlarımızın uyması gereken şartlardı, kontroldü. Neydi bunlar; baskı, bayii satışları, personel çalıştırılması, içerik, özgün haber üretme gibi hepinizin bildiği gibi malum konulardaydı. Bunun basın ahlak esasları ile ilgili Anayasa Mahkemesi kararı ile ilgili uzaktan yakından alakası yok” diye konuştu.

“40 MADDEDEN MÜTEŞEKKİLDİ”

Yeni basın yasasının maddeleri hakkında bilgi veren Erkılınç, “Basın İlan Kurumu’nun gündeme gelişimin en önemli sebeplerinden biri de yeni basın yasası dediğimiz, bizlerin internet medya yasası açısından baktığımızda birilerinin dezenformasyon yasası, birilerinin sansür yasası, birilerinin özgürlükleri ihlal eden yasa şeklinde tanımladığı yasaydı. 40 maddeden müteşekkildi. Bunların 3 tanesi en fazla bağlantı kurulabilecek 4 tanesi Basın İlan Kurumu ve sizlerle ilgiliydi, yerel basın ile ilgiliydi. Diğerleri 29. Madde ceza hukuku ile alakalıydı. Basın kartlarının nasıl verileceği ile alakalıydı. Daha önce Basın Enformasyon Daire Başkanlığınca hususların güncellenmesiyle alakalıydı. İcra ilanların basına verilmesiyle mutlak suret ile alakalıydı. Yasa çıkarken burası da çok saptırıldı. Yasa çıkarken direk bize bir soru sormadılar. Çünkü yasa koyucu yasasını yaptı. Daha sonra alt komisyonda bizlerin görüşlerini aldılar” dedi.

“3 AY BOYUNCA DİRENÇ İLE KARŞILAŞTIK”

Gazete ve internet haber sitelerinde yayınlanmak üzere icra ilanların maddesini teklif ettiklerini kaydeden Erkılınç, 3 ay boyunca bir direnç ile karşılaştığını kaydederek, “O dirençle kamunun devletin bazı bürokratları tarafından özellikle Adalet Bakanlığı’nın bürokratları tarafından biz icra ilanlarını basına vermek istemiyoruz, biz zaten icralık olmuş bir vatandaşa bir de ilan masrafı yüklemek istemiyoruz. Biz kendi sitemizde yayınlayacağız dediler. Uzun tartışmalardan sonra biz de orada basının buna ihtiyacını olduğunu sizin internet sitenize halkın ulaşamayacağını herkesin bilemeyeceğini mutlaka ulusal ve yerel basında bu imkanların yer alması gerektiğini, bunun çok büyük bir para olmadığını söyledik. İcra ilanların tamamı basına yansıyacaktı, orada hepsinin internete gideceği bir argüman vardı. 13 ilde artık icra ilanları hiçbir şekilde yerel basına gitmiyor. Çünkü kendi sitesinde yayınlıyorlar, kanun daha çıkmadı. Dolayısıyla böyle giderse 81 ilde uygulayacaklar” şeklinde konuştu.

“PERSONEL GİDERİMİZDE CİDDİ BİR ŞEKİLDE ARTTI”

30 tane şubeyi istihdam ettiklerini söyleyen Erkılınç, “Çok büyük bir kayıp oldu, bu ile beraber gelen asgari ücret zamları, bütün dünyada olduğu gibi oluşan enflasyon, Doların Euro karşısında tarihin en yüksek değerini kazanması, dünyadaki gerilim ortamı derken gazetecilerde bundan çok büyük zarar gördüler. Sizler zarar gördüğünüzde bizlerde zarar gördük. Çünkü Basın İlan Kurumu’nun bir tek geliri sizlerden değil, ilanlardan almış aldığı bir komisyondur. Yüzde 15’tir, bu komisyonun kurumlar vergisi vardır, KDV’si vardır, vergisi vardır, gelirler vergisi vardır. Bununla beraber 385 çalışanımız vardır. Gelen zamlarla birlikte bizim personel giderimizde ciddi bir şekilde arttı ve bütçeler sarsılmaya başladı” diye konuştu.

“HABER ÜRETMESİ, İÇERİK ÜRETMESİ LAZIM”

İnternet haber sitelerinde belirli ve ağır kriterlerinin olacağını kaydeden Erkılınç, “İnternet medya dediğimiz gökten gelmedi, ben inanıyorum ki bütün gazetelerimizin çok aktif olmasa da internet haber siteleri var. İnternet haber sitelerinde belirli kriterler olacak.  Şu anda kanun çıkmadan deklare etmek istemiyorum. Biz mevzuat çalışmamızı yaparken internet haber sitelerinin belirli kriterleri olacak. Bunlar ağır kriterler olacak. Bir defa adam çalıştırması lazım. Vergi kaydı olması gerek, SSK kaydı olması gerek. Ticaret sicil kaydı olması lazım. Adresinin olması lazım. Rastgele kimliği belirsiz bir haber sitesi istemiyoruz. Haber üretmesi, içerik üretmesi lazım. Yazarlarının olması lazım” dedi.

“İNTERNET HABER SİTESİ İLE EŞ DEĞER TUTULMANIZ SİZLERE BÜYÜK BİR HAKSIZLIK OLUR”

Yazılı basınlarının internet haber sitelerinden biraz daha imtiyazlı olacağını belirten Erkılınç, “Çünkü sizler bu işi sürdüre gelen bir basın organısınız” şeklinde dikkat çekerek, “Yıllardır bu işi yapıyorsunuz, bekleme sürelerini tamamlamışsınız. Kuralları yerine uyguluyorsunuz, dolayısıyla yeni gelen bir internet haber sitesi ile eş değer tutulmanız sizlere büyük bir haksızlık olur. Bizim hazırlayacağımız mevzuat bu şekilde olacak ama tabi genel kurul kabul eder etmez, ki kabul edeceğine inanıyorum. Biz genel kurulumuzda yeterli mücadelemizi vereceğiz. Herkes internet ortamına kayar diyorsunuz belki. Sizin bir kaygı değil de karlı olacağını hesap ediyoruz” ifadelerine yer verdi.  

“DEZENFORMASYONA BASIN NEDEN KARŞI ÇIKIYOR”

Dezenformasyon yasanın mutlaka geçmesi gerektiğini vurgulayan Erkılınç, basının kaliteli hale gelmesi gerektiğine dikkat çekti. Yazılı gazetelere her geçen gün şikayetlerin olduğunu aktaran Erkılınç, “Önüne gelen atıyor iftirayı, atıyor çamuru ortada kimse yok. Özellikle sosyal medya bu konuda hunharca hareket ediyor. Dezenformasyona basın neden karşı çıkıyor, niye?  Ben kalitenin geleceğini düşünüyorum. Yazlı basının da kendine bir çeki düzen vermesi gerektiğini düşünüyoruz. En başta yaptığımız denetlemelerde 2 bin 400  yerine 200 basıyorsa bir gazete gelip de kağıtlar çok pahalı, matbaa çok pahalı diyorsa burada bir sorun vardır. İçerikler biraz özgün üretilmeli. Çalışanların haklarını koruyoruz birden manşetlere çıkıyoruz. Basın özgürdür, basın susturulamaz, manşetleri görüyoruz. Bize her gün yüzlerde sözlü şikayet geliyor. Adam korkusundan yazılı şikayette bile bulunamıyor. Bize asgari ücret veriyorlar, ama bankamatiklerimiz onlarda. 5 bin 500 lirayı yatırıyorlar, arkasından bankadan çekiyorlar kendileri, bize 4 bin lira veriyorlar gibi bildiğimiz hadiseler” ifadelerine yer verdi.

“İNTERNET ORTAMINDA OLDUĞU ZAMAN KAĞIT MASRAFI OLMAYACAK”

İlanları artırmak için canla başla çalıştıklarını ifade eden Erkılınç, ilanlara aracılık yaptıklarını kaydererek, “Biz genel bütçeye bağlı bir kuruluş değiliz. Bizim görevimiz bu kadar ne ödül verebiliriz ne de ceza verebiliriz. Son 2 dönemde şube müdürlerimiz gelirleri nasıl artırabiliriz canla başla çalışıyoruz. Bir şekilde gelirleri artırmaya çalışıyoruz. Müdürlerimiz üniversitelere gidiyor. Diğer kamu kuruluşlarına gidiyor. Gelirlerin çok artmasına rağmen son iki 2 içerisinde 81 ili bağladık. Yine de durum artık taşınamaz hale geldi. İnternet ortamında olduğu zaman kağıt masrafı olmayacak, kağıt masrafınız olmayacak. Bir matbaa ödeme paranız olmayacak. Enerji masrafınız olmayacak. Dağıtım masrafınız da olmayacak. Karşı çıkmanın mantıklı hiçbir yanını göremiyorum. Özgürlük konusuna gelince basınımız özgürdür. Ama kamu para verirken aracılık yaparken belirli dokunulmazları var. Bunu bizde belirleyemeyiz, sizde belirleyemezsiniz. Kamu diyor ki ben bu parayı veriyorsam ben basına destek oluyorsam böyle yapılmamalı. Devletin bütünlüğüne halel getirilmemeli. Terör örgütlerin propagandası yapılmamalı. Bu da çok doğal bir hak” sözlerine yer verdi.