Kışın artan iştahın nedeni psikoloji değil, biyoloji!

Tarih: 14 Aralık 2025 Pazar 12:26

Diyetisyen Feride Biliz, kış aylarında iştahın artmasının vücudun soğuğa karşı geliştirdiği doğal bir adaptasyon olduğunu belirterek, kilo kontrolü için doğru beslenme ve küçük yaşam tarzı değişikliklerinin önemine dikkat çekti.

MERVE KANKAN

Diyetisyen Feride Biliz, bu durumun sadece psikolojik bir eğilim olmadığını, vücudun kış aylarına özgü biyolojik ve hormonal bir adaptasyonu olduğunu belirtti.  Biliz, kış aylarında artan iştahın nedenlerini ve kilo kontrolü için dikkat edilmesi gereken noktaları anlattı.

“Soğuklar kendini iyice hissettirmeye başladı. Sabahları yataktan kalkmak zorlaşıyor, akşam eve dönünce sıcak bir şeyler yemek neredeyse vazgeçilmez hale geliyor” diyen Biliz, kışın iştah artışının arkasında vücudun doğal savunma mekanizmalarının yer aldığını ifade etti.

VÜCUT ISISINI KORUMAK İÇİN DAHA FAZLA ENERJİ HARCIYOR

Diyetisyen Biliz, “Kış aylarında vücut ısısını koruyabilmek için metabolizma daha yoğun çalışıyor. Bu durum enerji ihtiyacını artırıyor ve beyin, vücuda daha fazla “yakıt alma” sinyali gönderiyor. Gün içinde daha sık acıkmak ya da porsiyonların büyümesi çoğu zaman bu doğal sürecin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor” diye konuştu. Özellikle karbonhidrat isteğinin artmasının tesadüf olmadığını vurgulayan Biliz, “Karbonhidratlar hızlı enerji sağlar. Vücut bu dönemde ısısını koruyacak yakıta ihtiyaç duyar ve bu da bizi daha çok ekmek, hamur işi ve tatlılara yönlendirir” dedi.

GÜN IŞIĞI AZALINCA İŞTAH VE RUH HÂLİ DEĞİŞİYOR

Kış aylarında günlerin kısalması ve güneş ışığının azalması, beynin biyolojik ritmini düzenleyen serotonin ve melatonin hormonlarını da etkiliyor. Serotoninin ruh hâli, iştah kontrolü ve motivasyon üzerinde önemli bir rolü olduğunu belirten Biliz, güneş ışığının azalmasıyla birlikte bu hormonun seviyesinin düştüğünü söyledi. “Serotonin azaldığında özellikle tatlı ve karbonhidrat isteği artar. Çünkü karbonhidratlar serotonin üretimini kısa sürede destekler. Bu nedenle çikolata ve şekerli gıdalar kış aylarında daha cazip hale gelir” diyen Biliz, melatonin hormonunun da bu süreçte etkili olduğuna dikkat çekti. Melatonin seviyesinin karanlıkla birlikte yükseldiğini belirten Biliz, “Melatonin arttığında uyku isteği artar, gündüz enerjisi düşer. Bu durum dolaylı olarak daha sık atıştırmaya yol açabilir. Akşam saatlerinde artan iştah çoğu zaman irade zayıflığından değil, vücudun fizyolojik uyum sürecinden kaynaklanır” ifadelerini kullandı.

EVDE DAHA FAZLA ZAMAN, DAHA FAZLA ATIŞTIRMA

Soğuk havaların dışarı çıkmayı zorlaştırmasıyla birlikte evde geçirilen sürenin arttığını belirten Biliz, bunun da iştah üzerinde önemli bir etkisi olduğunu söyledi. Biliz, “Evde daha çok vakit geçirmek mutfağa daha sık gitmek, çay-kahve yanında bir şeyler yeme isteğinin artması ve hareketsizlik anlamına geliyor. Kış ayları hem iştahı artıran hem de enerji harcamasını azaltan çift yönlü bir etki yaratıyor” şeklinde konuştu.

KIŞ AYLARINDA KİLO KONTROLÜ İÇİN ÖNERİLER

Diyetisyen Feride Biliz, kış aylarında kilo yönetiminin mümkün olduğunu belirterek şu önerilerde bulundu:

Öğün atlamayın: Uzun süreli açlık kan şekerini düşürür ve bir sonraki öğünde kontrolsüz yemeye yol açar.

Doğru karbonhidratları tercih edin: Tam tahıllar, yulaf, bulgur ve kurubaklagiller tatlı isteğini azaltmaya yardımcı olur.

Çorbalardan faydalanın: Sebze ağırlıklı çorbalar hem doyurucu hem de düşük kalorilidir.

Protein ve lif tüketimini artırın: Yumurta, yoğurt, kefir, mercimek, nohut ve sebzeler uzun süre tok tutar.

Evde de hareket edin: Günde 15–20 dakikalık basit egzersizler bile metabolizmayı destekler.

Uyku düzenine dikkat edin: Yetersiz uyku iştah artırıcı hormonları yükseltir.

Sıcak içecekleri bilinçli seçin: Şekerli sahlep ve sıcak çikolata yerine bitki çayları ve tarçınlı süt tercih edin.

Kış aylarında iştah artışının son derece doğal olduğunu vurgulayan Biliz, “Önemli olan bu durumu suçlulukla karşılamak değil, vücudun verdiği sinyalleri doğru okumak. Doğru besinler, düzenli öğünler ve küçük hareketlerle kışı kilo almadan geçirmek mümkün” diyerek sözlerini tamamladı.