Kızıltan: “Rusya-Ukrayna gerilimi uzarsa 1 milyar dolarlık dış ticaretimiz riske girer”

Tarih: 27 Şubat 2022 Pazar 17:19

Haber – Behzat Özgür Beyazlar

Günlerdir gerilimin hızla tırmandığı Rusya-Ukrayna savaşında 4’üncü gününde. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, daha önce, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurarak, “Dış güçlere seslenmek istiyorum. Kim Rusya'ya tehdit oluşturmaya çalışırsa, derhal karşılık verilecek” dedi. Dünyanın büyük ekonomilerinden bir tanesi olan Rusya’da askeri müdahalenin başlamasıyla piyasalar hareketlenmeye başlamıştı. Dövizde ciddi dalgalanmaların yaşanmasından korkulmasıyla birlikte yaşanabilecek en ufak ciddi bir dalgalanmada Türkiye’nin cari açığının artması ve ülkenin git gide daha da fakirleşmesi anlamına gelecektir. Savaşın 4'üncü güne girilirken bölgeden üzücü haberler gelmeye devam ediyor. Ülkenin pek çok noktasındaki çatışma ve bombardımanlar devam ederken,MTSO Başkanı Ayhan Kızıltan, savaşın uzaması halinde Türkiye ve Mersin önceliğinde büyük ekonomik sıkıntıların yaşabileceğini dile getirdi. Savaşın ilk başlarından itibaren ekonomik olarak krizin başlamayabileceğini ve hatta pandemiden döneminde yaşanan ithalat ve ihracat sıkıntılarının Mersin ekonomisinde büyük yere sahip olan Rusya’daki savaşla tekrar başlayabileceğini kaydeden Kızıltan, “Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim, hatta başlayan savaş Mersin’i yakından ilgilendiriyor. Çünkü Rusya Mersin’in ihracatında en çok ihracat yaptığımız 2’inci ülke. Irak’tan sonra en önemli pazarımız. Mersin olarak, pandemiden bu yana tüm bölgeler gibi biz de çok sıkıntılı bir süreç geçirdik. Buna bir de ülke içindeki kur krizi, enflasyon ve faiz sarmalı eklendi. Bu sorunlar doğal gaza bağlı enerji zamları ile zirve yaptı” ifadelerini kullandı.

“SAVAŞIN BAŞLAMASIYLA İHRACATTA GECİKMELER BAŞLAMIŞKEN, SAVAŞIN UZAMASI BÜYÜK SIKINTI YARATIR”

Rusya savaşından dolayı Mersin ekonomisinin kötü etkilenebileceğini belirten Kızıltan, “Bu sorunlara rağmen Mersin olarak 2021 yılında ihracatta tarihinin rekoruna gittik ve 4,2 milyar dolarlık ihracat hacmine ulaştık. Rusya bu ihracat rakamları içinde 471 milyon dolar ile ikinci sırda yer aldı. Bizim için önemli bir pazar. Bu pazarın olumsuz etkilenmesi demek, Mersin olarak ihracatımızın yüzde 13’lük kısmının riske girmesi demek. Özellikle, Mersin’in omurga tarımsal ürünleri olan meyve ( narenciye), sebze ve hayvansal-bitkisel yağların ihracatının olumsuz etkilenmesi demek. Ukrayna da aynı şekilde Rusya kadar olmasa da 80 milyon dolar ihracatla Mersin’in en büyük 13’üncü pazarı. Ukrayna’ya fabrikasyon metal ürünlerin yanında, hububat da ihraç ediyoruz. Rusya-Ukrayna sorunu Ukrayna’ya giden ihracatta olumsuz etkiler ve gecikmeler yaratmaya başladı bile. Umarız bu sorun daha fazla uzamaz ve ülkeler bir noktada uzlaşırlar. Yoksa Mersin bu bölgelerle toplamda 1 milyar doların üzerinde dış ticaret hacmine sahip. Ciddi anlamda ithalatı da olan bir ülke. Sorun uzarsa hem ihracat hem de ithalat anlamında ciddi sorunlar yaşarız. Mersin iş dünyası olarak şimdiden farklı pazar arayışları ile riskleri en aza indirmeye çalışıyoruz” şeklinde konuştu.

MERSİN İLİ GENEL İHRACAT RAKAMLARI VE RUSYA VE UKRAYNA’NIN İHRACATTAKİ PAYI

Mersin ilinin ihracat rakamları 2020 yılında 2,2 milyar dolar iken 2021 yılında 4,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Gerçekleşen ihracatta ise 2020 yılında Rusya’nın ihracata payı yüzde 11’lik bir paya sahipken, Ukrayna ise 2020 Mersin ihracatında yüzde 2’lik bir paya sahipti. Mersin ili 2021 ihracatında ise Rusya yüzde 14’lük bir paya sahipken, Ukrayna yüzde 2’lik ihracatla Mersin’in ekonomisine katkı sağlamıştı.

RUSYA, MERSİN EKONOMİSİNE KATKI SAĞLAYAN ÜLKELER ARASINDA 2’İNCİ SIRADA

Mersin ihracatında büyük katkı payına sahip olan ilk 5 ülkeye baktığımızda ise, birinci sırada yaklaşık 724 milyon dolarla Irak gelirken, ikinci sırada ise 470 milyon dolarla Rusya, toplam ihracat içerisinde yüzde 13 ile 2’inci sırada yer almaktadır. Mersin ihracatında ilk 5’in arasında geride kalan ülkeler ise, sırasıyla Mısır, Suriye ve Almanya olarak görülmektedir. Mersin ihracatında Ukrayna’nın ihracat payına bakıldığında ise 82 milyon 646 bin dolar ile 13’üncü sırada yer alıp, yüzde 2’lik pay ile toplam ihracata katkı sağlamıştır.

MERSİN İHRACATINDA RUSYA VE UKRAYNA’NIN AĞIRLIKLI PAYA SAHİP OLDUĞU SEKTÖRLER

Mersin’de gerçekleşen ihracat rakamlarında Rusya ve Ukrayna’nın ağırlıklı paya sahip olan sektörlere bakıldığında, Rusya’nın meyve sektörlerde 2020 yılında yüzde 70, 2021 yılında ise yüzde 59’luk paya sahip olduğu görülüyorken, hayvansal ve bitkisel yağlarda ise 2020 yılında yüzde 23, 2021 yılında da yüzde 32 olarak gerçekleşmiştir. Mersin ilinin 2020 ve 2021 yılındaki ihracat rakamlarında Ukrayna’nın ağırlıklı paya sahip sektörlerine bakıldığında ise 2020 yılında yüzde 83 ile meyve sebzeler, yüzde 3 fabrikasyon metal ürünleri imalatı ve yüzde 11 ile hububat sektörü gelirken, 2021 yılında da meyve ve sebzeler yine yüzde 83 ile yer alırken, fabrikasyon metal ürünleri imalatı yüzde 7 ve hububat ise yüzde 4 olarak gerçekleşmiştir.

MERSİN İTHALATINDA RUSYA VE UKRAYNA’NIN YERİ

Mersin ilinin genel ithalat rakamlarına baktığımızda 2020 yılında 2,8 milyar dolar, 2021 yılında ise 3,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Gerçekleşen ithalat miktarında Rusya ve Ukrayna’nın Mersin ithalatındaki paylarına baktığımızda ise Rusya, 2020 yılında yüzde 14 ve 2021 yılında ise yüzde 12’lik paya sahip iken, Ukrayna ise 2020 yılında Mersin ili ithalatında yüzde 2’lik paya sahipken, 2021 yılında ise yüzde 4’lük bir ithalat payına sahip olduğu görülmektedir.

MERSİN İLİNİN İTHALATINDA EN BÜYÜK ÖNEME SAHİP ÜLKE RUSYA

Mersin’de 2020 yılında gerçekleşen 2,8 ve 2021 yılında ise gerçekleşen 3,9 milyar dolarlık ithalat verilerinde Rusya ve Ukrayna’nın konumlarına ve gerçekleşen ithalat miktarına baktığımızda Rusya’nın, Mersin ithalatında dünya genelinde 593 milyon 518 bin dolarla birinci sırada yer alarak, toplam ithalat içersinde yüzde 17’lik bir paya sahip olduğunu görebiliyoruz. Mersin ilinin ithalatında Rusya’dan sonra en büyük katkı payına sahip olan ülkeler 300 milyon dolarla ABD, 299 milyon dolarla Çin, 230 milyon dolarla Kanada, 163 milyon dolarla Endonezya gelirken, 151 milyon dolarla toplam ithalat içerisinde yüzde 4’lük bir paya sahip olan Ukrayna ise 6’ıncı sırada yer almaktadır. Açıklanan bu rakamlarla da Rusya ve Ukrayna’nın Mersin ekonomisindeki önemi bir kez daha gözler önüne serilmiş oldu.

MERSİN İTHALATINDA RUSYA VE UKRAYNA’NIN AĞIRLIKLI PAYA SAHİP OLDUĞU SEKTÖRLER

Mersin ilinde 2020 ve 2021 yılında gerçekleşen toplam 6,7 milyar dolarlık ithalatta yüzde 17’lik paya sahip olarak birinci sırada sağlayan Rusya ve toplam ithalatla yüzde 4’lük bir yere sahip olan Ukrayna, 6’ıncı sırada yer alırken, Mersin’in Rusya’dan ithalatında ağırlıklı paya sahip olan sektörler 2020 yılında yüzde 52 ile mineral yakıtlar, yüzde 12 ile hububat ve yüzde 18 ile hayvansal ve bitkisel katı sıvı yağlar yer alırken, 2021 yılında ise 2020 yılına göre yüzde 19 azalan mineral yakıtlar yüzde 33’e gerilemişken, hububat 2020 yılına göre 2021 yılında yüzde 20 artarak yüzde 33 olarak gerçekleşmişken, hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar ise 2021 yılında yüzde 14 olarak gerçekleşti. Mersin’in Ukrayna’da ithalatında ağırlıklı paya sahip olan sektörler ise 2020 yılında yüzde 22 ile hububat, yüzde 56 ile yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve tıpta kullanılan bitkiler ve saman ve kaba yem ve yüzde 4 ile etler ve yenilen sakatatlar olarak yer alırken, 2021 yılında ise hububat yüzde 28’lik artış ile yüzde 50 oranında gerçekleşirken, tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem yüzde 23 ve yüzde 13 ile etler ve sakatatlar olarak gerçekleşti.